PROGRAM BADAWCZY – komponent I - fauna, flora

w dolinie rzeki Sierpienicy

 

Przyroda już od wczesnego dzieciństwa jest najbliższa i najbardziej dostępna dziecku, stanowić więc powinna źródło jego przeżyć i wiedzy.

Wszelkie kontakty z przyrodą opierają się na obserwacji, która stanowi główne źródło jej poznania przez dziecko. Spostrzeżenia dziecka są jednak powierzchowne .Dlatego ogromną rolę w rozwijaniu spostrzeżeń i obserwacji ma do spełnienia nauczyciel. To on powinien rozbudzać drzemiące w dziecku potrzeby poznawcze, badawcze. Budzić w nim zaciekawienie, zainteresowanie różnorodnością i bogactwem otaczającego świata. Wdrażać do wnikliwego, aktywnego i emocjonalnego spostrzegania i przeżywania. Powinien być współtwórcą i i współtowarzyszem przyrodniczych przygód..

O tym, czy świat przetrwa zadecyduje wiele czynników. .Na większość z nich człowiek wywiera decydujący wpływ. Najważniejszą zmianą jaka nas czeka, będzie przywrócenie szacunku człowieka dla przyrody.

Osiągnięcie świadomości ekologicznej jest możliwe poprzez zdobywanie wiedzy i ukształtowanie odpowiedniej wrażliwości. Im wcześniej wpoimy dzieciom zasady współzależności ze środowiskiem, im lepiej wyjaśnimy potrzebę ochrony przyrody, im szybciej nauczymy ją kochać, tym większa szansa na prawidłowe postawy w życiu dorosłym .Projekt ten jest przykładem, że można zainteresować uczniów przyrodą w najbliższej okolicy , z pozoru zwyczajną , kryjącą wiele tajemnic i niespodzianek.

 

Cele zajęć 

  • wyposażenie uczniów w nowe umiejętności- badania, opracowywania badań :

 

  • nabywanie umiejętności samokształcenia, samodzielnego poszukiwania źródeł wiedzy:

 

  • kształcenie umiejętności praktycznego zastosowania zdobytej wiedzy:

 

  • nabywanie umiejętności systematycznej obserwacji i wyciągania wniosków:

 

  • dostrzeganie piękna przyrody naszego miasta w Dolinie rzeki Sierpienicy:

 

  • budzenie wrażliwości i szacunku dla wspólnego dobra, jakim jest przyroda:

 

  • wszechstronny rozwój ucznia, kształtowanie jego zainteresowań przyrodniczych::

 

  • wzbudzanie w uczniach pasji badacza:

 

  • rozwijanie umiejętności pracy w grupie:

 

  • doskonalenie umiejętności posługiwania się przyrządami badawczymi:

 

  • nabycie umiejętności posługiwania się kluczem do oznaczania roślin:

 

  • umiejętność suszenia i przygotowania materiału badawczego {roślin}

 

  • kształtowanie zachowań nastawionych na ochronę bioróżnorodności:

 

  • dostrzeganie pozytywnych i negatywnych skutków działania człowieka na rzecz środowiska:

 

  • przestrzeganie zasad bezpiecznego, właściwego zachowania się na wycieczkach przyrodniczych, wędrówkach, w czasie zbierania materiału badawczego:

 

  • rozbudzanie potrzeby kontaktu z przyrodą 

 

 

Formy pracy podczas realizacji programu 

    1. Prace badawcze [doświadczenia, eksperymenty, obserwacje].

    2. Zajęcia warsztatowe.

    3. Przyrodnicze wycieczki terenowe.

    4. Wystawy przyrodnicze.

    5. Wystawy fotograficzne

 

 

Osiągnięcia uczniów 

Przewidywane osiągnięcia uczniów opracowano jako cele wiodące i przedstawiono w postaci operacyjnej przy zagadnieniach do realizacji.

 

PLAN PRACY z harmonogramem  

Bloki tematyczne

Zagadnienia

Cele operacyjne

Termin realizacji

L godz.

 

Organizacja

pracy

 

1.Zapoznanie uczestników z tematyką zajęć.

 

2. Przypomnienie zasad bezpieczeństwa w czasie wycieczek w teren

Uczeń potrafi:

 

-planować czas wolny

 

-bezpiecznie zachowywać się w czasie zajęć w terenie

 

 

X

1 godz.

 

 

1

godz.

 

 

 

 

 

Mapa

 

 

 

1.Zapoznanie uczniów z mapą kartograficzną Sierpca i okolic.

 

2.Umiejscowienie na terenie Sierpca doliny rzeki Sierpienicy.

 

 

3. Uogólnienie mapy, wyznaczenie punktów miejsc, charakterystycznych dla badanego odcinka. Doliny rzeki Sierpienicy.

 

 

Uczeń potrafi:

 

-porównać swoje

wiadomości z mapą terenu .

-zorientować mapę.

 

 

 

-udowodnić znajomość głównych kierunków świata oraz znajomość badanego terenu.

 

Mapa kartograficzna terenu jako arkusz pracy ucznia.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

X/ XI

 

1 godz.

 

 

1 godz.

 

 

 

2 godz.

 

 

 

 

 

Flora doliny

Sierpienicy

 

1.Zajęcia w terenie.

 

2.Lokalizowanie miejsc występowania form naturalnych oraz przekształconych rolniczo

 

 

 

3.Wyodrębnienie naturalnych zespołów roślinnych i innych [łąki, nieużytki].

 

 

 

 

4..Wyodrębnienie roślin występujących w dolinie rzeki Sierpienicy

 

- podział na .rośliny szuwarowe, bagienne, lądowe.

 

5. Poszukiwanie roślin chronionych i występujących rzadko.

 

 

 

6.Uproszczona klasyfikacja roślin.

 

 

7. Zebranie i odpowiednie przygotowanie materiału badawczego

 

 

8. Nauka właściwego suszenia roślin ,oraz korzystania z klucza.

 

 

9.Zabezpieczenie materiału do prac badawczych- morfologia liścia, kształty- samodzielne wykonanie preparatów.

 

 

10.Właściwe wykonanie zielnika.. Zbieranie informacji naukowych z różnych źródeł –wystawa.

 

 

 

11.Wykonanie albumów gatunków drzew i krzewów występujących na badanym obszarze.

-jesień,

-wiosna

 

 

 

 

12.Projektowanie plakatu „Z biegiem rzeki Sierpienicy”. Wykorzystanie zdjęć i innych zebranych okazów do wykonania plakatu.

 

 

13.Wykonanie własnego planu zagospodarowania przestrzennego, doliny rzeki Sierpienicy i jej okolic.

Uczeń potrafi:

-zaznaczać na mapie

formy naturalne i przekształcone rolniczo[pola uprawne, łąki, nieużytki].

 

 

 

Tablica nr 1- rośliny wodne

-pozyskuje materiał badawczy w różnych porach roku.

 

 

Uczeń potrafi:

 

-wykonać praski do suszenia roślin

 

 

 

 

 

-zna zasady postępowania z roślinami chronionymi, nie zrywa ich i nie niszczy.

 

 

-posługiwać się tablicami z kluczem roślin- arkusz pracy

 

 

 

 

 

 

-wyjaśnić w jaki sposób suszyć i foliować zbiory do wykonania zielnika.

 

 

-badać morfologię liścia przy pomocy mikroskopu.

 

 

 

 

-potrafi odszukać informacje naukowe dotyczące badanego tematu,

 

 

 

 

-uwrażliwić innych na piękno rodzimej przyrody.

 

 

 

 

 

Uczeń potrafi:

 

- wyróżnić trzy biegi rzeki: górny, środkowy i dolny

-wymienić charakterystyczne rośliny dla danego biegu.

 

 

-rozumie znaczenie występowania naturalnych zespołów roślinnych

X /XI

 

 

 

 

 

 

 

Na bieżąco

 

{od III- do VI}

 

 

 

Na bieżąco

( X-VI)

 

 

 

 

 

III- VI

 

 

 

 

 

X-XI

 

 

Na bieżąco

(X-VI)

 

 

 

XI-XII

 

 

 

XI

 

 

 

 

 

 

 

XI-XII

 

 

 

 

 

 

X-XI

V

 

 

 

 

I-II

 

 

 

 

 

 

 

 

XI-XII

 

 

 

I-II

 

4 godz.

 

 

 

 

 

 

4 godz.

 

 

 

 

 

 

 

1 godz.

 

 

 

 

 

 

1 godz.

 

 

 

2 godz.

 

 

2 godz.

 

 

 

2 godz.

 

 

 

2 godz.

 

 

 

 

 

 

3 godz.

 

 

 

 

 

 

 

 

3 godz.

3 godz.

 

 

4 godz.

 

2 godz.

 

 

 

 

2 godz.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Flora i Fauna doliny Sierpienicy

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ochrona

przyrody

 

 

 

1. Badanie wody z Sierpienicy pod względem zanieczyszczenia oraz występowania drobnych organizmów zwierzęcych.

 

 

 

2. Rozpoznanie i systematyzowanie gatunków zwierząt występujących na badanym terenie.

 

 

 

3. Organizmy występujące w dolinie rzeki Sierpienicy .W miarę możliwości udokumentowane w postaci materiału fotograficznego - przygotowanie albumu i jego ekspozycja..

 

 

 

 

 

 

 

 

1.Poznajemy spis zwierząt gatunków chronionych. W Polsce i w mojej okolicy.

 

 

 

3.Obserwacje ptaków w naturalnym środowisku. W czterech porach roku

[jesień, zima, wiosna, lato}.

Prowadzimy obserwacje ptaków w naturalnym środowisku. W czterech porach roku

[jesień, zima, wiosna, lato}.

 

Uczeń potrafi

 

 

–wykorzystać mikroskop, lupę do podstawowych badań, ćwiczeń i obserwacji.

 

 

 

 

-rozpoznaje i nazywa podstawowe gatunki zwierząt występujących na badanym terenie.

 

 

 

 

 

-zbiera i wykorzystuje informacje ze wszystkich dostępnych źródeł.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Uczeń potrafi

 

- wymienić nazwy zwierząt chronionych w swojej okolicy, rozpoznaje je.

 

 

-jest przeświadczony o konieczności ochrony zwierząt, wie że także może przyczynić się do ochrony przyrody.

 

 

-rozróżnić wiele gatunków ptaków występujących w Polsce i na badanym terenie.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

III

 

 

 

 

 

 

III- IV

 

 

 

 

 

 

 

 

IV- V

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Na bieżąco

(X-VI)

 

 

 

 

Na bieżąco

(X-VI)

 

 

 

 

2 godz.

 

 

 

 

 

 

2 godz.

 

 

 

 

 

 

 

3 godz.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2 godz.

 

 

 

 

 

3 godz.